فلج مغزی (Cerebral Palsy) شایع ترین ناتوانی دوران کودکی است که در آن آسیب به مغز در حال رشد بر عملکرد حرکتی کودک تأثیر می گذارد. 

فلج مغزی به عنوان بیماری لیتل (Little’s disease) نیز شناخته می شود زیرا این اصطلاح برای اولین بار توسط ویلیام جان لیتل در سال 1843 توصیف شد. 

در سال 2006 یک هیئت اجرایی از متخصصان، فلج مغزی را به عنوان گروهی از اختلالات دائمی در رشد حرکات و وضعیت بدن تعریف کردند که محدودیت حرکتی را به دنبال دارد. این آسیب یک اختلال غیر پیشرونده است که در مغز جنین یا نوزاد رخ می دهد.

علائم فلج مغزی متفاوت هستند، کودکی که آسیب مغزی محدودی دارد ممکن است فقط در یک جزء از سیستم اسکلتی عضلانی مشکل پیدا کند و کودک دیگری با آسیب شدید طیف گسترده ای از علائم را نشان می دهد که رشد مراحل حرکتی و فعالیت های روزمره را مختل می کند. 

با این حال، علائم فلج مغزی با درمان به موقع و صحیح و بلوغ سیستم عصبی کمرنگ تر خواهد شد.

فلج مغزی قبل از زایمان، حین زایمان یا بلافاصله پس از زایمان می تواند اتفاق بیفتد و علائمی مانند انقباض غیرطبیعی عضلات، تغییرات وضعیتی و محدودیت حرکت و فعالیت را ایجاد می کند و اختلالات حسی همراه اختلالات ادراکی را به همراه خواهد داشت. 

علائم همراه فلج مغزی:

  • مشکلات شناختی 
  • ناتوانی در برقراری ارتباط 
  • مسائل رفتاری 
  • صرع 
  • مشکلات ثانویه اسکلتی- عضلانی 
  • آسیب بینایی و شنوایی 
  • مشکلات گفتاری 
  • مشکل در بلع 

این علائم بسته به میزان آسیب ایجاد شده خود را نشان می دهند. 

در گذشته تصور می شد که کمبود اکسیژن در بدو تولد باعث فلج مغزی می شود. با این حال، تحقیقات جدید نشان دادند که در کنار این، علل و عوامل زیاد دیگری نیز در ایجاد فلج مغزی نقش دارند. از هر 1000 کودک متولد شده 2 الی 3 کودک مبتلا به فلج مغزی خواهند شد. پیشرفت در فناوری پزشکی باعث شده تا مرگ نوزادان نارس کمتر شود اما این پیشرفت ها همزمان شیوع فلج مغزی را افزایش داده است. در دهه اخیر، راهبردهای پیشگیری مختلفی در تحقیقات شناسایی شده است که به کاهش بروز این بیماری در کشورهای توسعه یافته کمک کرده است. تجویز سولفات منیزیم، پروژسترون و کورتیکواستروئیدها به زنان باردار به دلیل ماهیت محافظت کننده عصبی آنها و استفاده از هیپوترمی درمانی از جمله روش های بارز پیشگیری به شمار می آیند.  

در صورت بروز فلج مغزی روش‌های مختلف درمانی وجود دارد که لازم است در دوره ی درمانی درازمدت اجرا شود. کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی باران با ارائه ی روش های درمانی نوین در درمان فلج مغزی و همچنین آموزش والدین و مراقب کودک روند درمان را سریع تر و هزینه درمان را کمتر خواهد کرد تا درمان به راحتی در دسترس والدین و مراقبین قرار گیرد.